به گزارش خبرگزاری خانه ملت (www.icana.ir) به نقل از مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، دفتر مطالعات اقتصادی این مرکز در گزارشی که به آسیبشناسی واگذاری سهام شرکتهای خودروسازی ایران اختصاص دارد، واگذاری سهام شرکتهای خودروسازی سایپا، رنا و ایران خودرو را بصورت مطالعه موردی بررسی کرده است.
دفتر مطالعات اقتصادی این مرکز با بیان این مطلب که افزایش رقابتپذیری در اقتصاد ملی، یکی از اهداف مصرح در سیاستهای کلی اصل چهل و چهارم قانون اساسی است افزود: در بند «هـ» این سیاستها، بر جلوگیری از ایجاد انحصار توسط بنگاههای اقتصادی غیردولتی تاکید شده است و بسیاری از احکام مربوط به قانون اجرای سیاستهای کلی اصل چهل و چهارم قانون اساسی بر منع انحصار وایجاد فضای رقابتی در اقتصاد کشور تاکید دارند
در این گزارش تصریح شده است: در واگذاری سهام شرکتهای خودروسازی کشور(بویژه سایپا، رنا و ایران خودرو) ، نقض این موضوع مشاهده شده و به همین دلیل در این گزارش با توجه به روند واگذاریهای انجام شده، موضوع مورد بررسی قرار گرفته است.
شرکتهایی که در روند خصوصیسازی به جای واگذاری به مردم سهام یکدیگر را خریدهاند
مرکز پژوهشها در گزارش خود با استناد به اسناد و مدارک از واگذاری متقاطع شرکتهای خودروسازی خبر میدهد و میافزاید: بررسی ماهیت خریداران سهام شرکتهای خودروسازی اعم از سایپا، رنا و ایران خودرو نشان دهنده واگذاری متقاطع سهام آنها به یکدیگر است و نتایج بررسی نشان میدهد که از ۱۶/۲۹ درصد سهام عرضه شده شرکت خودروسازی سایپا در بورس ، حدود ۲۰ درصد آن توسط شرکتهای اقماری زیر مجموعه خودروسازی سایپا و حدود ۹ درصد نیز توسط شرکت گروه صنعتی رنا خریداری شده است که حدود ۳۰ درصد سهام این شرکت به طور غیرمستقیم به خود شرکت خودروسازی سایپا تعلق دارد.
عمده خریداران سهام شرکت گروه صنعتی رنا نیز، شرکتهای اقماری زیر مجموعه شرکت خودروسازی سایپا بودهاند. زیرا از ۱۷ درصد سهام واگذار شده این شرکت توسط سازمان خصوصیسازی و حدود ۱۱ درصد آن توسط شرکتهای زیرمجموعه خودروسازی سایپا خریداری شده و ۲۵/۲۳ درصد سهام عرضه شده این شرکت در بورس نیز، تماما توسط شرکتهای زیر مجموعه خودروسازی سایپا خریداری شده است.
واگذاری متقاطع سهام شرکتهای خودروسازی گامی برای ایجاد فضای غیررقابتی در صنعت خودرو
نتایج بررسی نحوه واگذاری سهام شرکت ایران خودرو نیز نشان میدهد که ۱۸ درصد سهام این شرکت توسط سازمان خصوصیسازی در بورس عرضه شده است که عمده آن (۱۲ درصد) توسط کنسرسیومی متشکل از سه شرکت:عظام، کروز و تعاونی خاص کارکنان ایران خودرو خریداری شده است.
در نهایت اینکه، واگذاری متقاطع سهام شرکتهای خودروسازی و به نوعی ادغام آنها، باعث ایجاد فضای غیررقابتی در صنعت خودرو کشور شده که این موضوع با روح حاکم بر سیاستهای کلی اصل چهل و چهارم قانون اساسی مغایر بوده و این موضوع از طریق شورای رقابت قابل بررسی و پیگیری است.